مهندسی پزشکی را بهتر بشناسیم(معرفی و تاریخچه این رشته)
مهندسی پزشکی یکی از تازه‌ترین رشته‌هایی است که قدم به عرصه دنیای
تکنولوژی جهانی نهاده و این رشته بدین منظور شکل یافته تا پزشکان را در
تشخیص و درمان یاری دهد. مهندسی پزشکی دقت و تنوع در تشخیص را گسترش
داده‌است بطوری که تشخیص بدون دستگاهها امکان‌پذیر نیست.
تاکنون دستگاه‌هایی از جمله EEG ,ECG ,MRI ,CT-Scan کمک بسیار بزرگی به
پزشکی نموده‌اند و هم راستای وسایل تشخیصی وسایل و ملزومات درمانی گسترش
یافته تا بیماران را به گونه‌ای تحت درمان قرار گیرند که می‌توان سمعک،
ونتیلاتور، دیالیز، اولتراسوند و کاربردهای متعدد لیزر را نام برد.
مهندس پزشکی در گام‌های اولیه بهره‌برداری، تعمیر، پشتیبانی و نگهداری و
تنظیم و استانداردسازی دستگاهها را انجام می‌دهد و در مراحل بالاتر توسعه،
ارتقا و بهبود دستگاههای پزشکی و یا حتی می‌تواند به طراحی و ساخت یک
دستگاه اقدام کند.
در این رشته به علت ابداعات و نوآوری وسیعی که صورت میگیرد شاخه‌های جدیدی
از مهندسی پزشکی سازمان می‌گیرند که شرح مختصری از زیرشاخه‌های این رشته
ذکر شده‌است.
مهندسی پزشکی چیست؟
مهندسی پزشکی رشته ی نوپایی است که دامنه ی مهارت های آن به طور روز افزون
در حال گسترش است. این رشته یکی از تازه ترین رشته هایی است که قدم به عرصه
دنیای تکنولوژی جهانی نهاده و این رشته بدین منظور شکل یافته تا پزشکان را
در تشخیص و درمان یاری دهد.
مهندسی پزشکی دقت و تنوع در تشخیص را گسترش داده است بطوری که تشخیص بدون
دستگاهها امکان پذیر نیست تاکنون دستگاهایی از جمله
PET,EEG,ECG,MRI,CT-Scan کمک بسیار بزرگی به پزشکی نموده اند و هم راستای
وسایل تشخیصی وسایل و ملزومات درمانی گسترش یافته تا بیماران را به گونه ای
تحت درمان قرار گیرند که می توان سمعک، ونتیلاتور ،دیالیز، اولتراسوند و
کاربردهای متعدد لیزر را نام برد.
مهندس پزشک در گام های اولیه بهره برداری ، تعمیر ، پشتیبانی و نگهداری و
تنظیم و استانداردسازی دستگاه های را انجام می دهد و در مراحل بالاتر توسعه
، ارتقا و بهبود دستگاههای پزشکی و یا حتی می تواند به طراحی و ساخت یک
دستگاه اقدام کند.
ر این رشته به علت ابداعات و نوآوری وسیعی که صورت میگیرد شاخه های جدیدی
از مهندسی پزشکی سازمان می گیرند که شرح مختصری از زیرشاخه های این رشته
ذکر شده است.
هدف این رشته تربیت متخصصانی است که بتوانند با بهره گیری از مهارت های
مهندسی و آنلایز مسائل بیولوژیکی و پزشکی وسایلی را طراحی کنند که به
پزشکان در تشخیص دقیق تر و درمان بهتر کمک کند.
گرایشات:
بیوالکتریک و ابزاردقیق
بیوالکتریک و ابزاردقیق ,کاربرد
الکترونیک و اصول وتکنیک های اندازه گیری در توسعه دستگاه هایی است که در
تشخیص و درمان بیماریها به کار می رود.کامپیوترها به طور فزاینده ای در
بیوالکتریک و ابزاردقیق اهمیت یافته اند.محدوده کاربرد کامپیوتر در
بیوالکتریک,ازمیکروپروسسورهایی
که برای انجام کارهای کوچک گوناگون در تجهیزات تک منظوره مورد استفاده
قرار می گیرد تا توان محاسبه ای که در پردازش حجم بالایی از اطلاعات در یک
سیستم تصویربرداری پزشکی مورد نیاز است ,تغییر می کند.
حوزه فعالیت:
·طراحی وساخت سنسورها برای اندازه گیری عناصر شیمیایی خون مانند پتاسیم سدیم o2co2 وphخون
·طراحی وساخت وسایل ثبت سیگنال های الکتریکی مانندECG(نمایش ثبت شده پتانسیل های بیوالکتریکی قلب)وسیله گرفتن نوارقلب
EEG(نمایش ثبت شده پتانسیل های بیوالکتریکی که براثر فعالیت های الکتریکی مغز ایجاد می شود)و...
·طراحی و ساخت ووارسی سیستم های تصویربرداری پزشکی که بر مبنای اشعه ایکس (CT),ایزوتوپ ها(PET),میدان مغناطیسی (MRI
)و..
مهندسی پزشکی یک ترکیب بی مانند از علوم
مهندسی وپزشکی است و علومی همچون بیو فیزیک و فیزیک پزشکی را در ابتدای
این قرن بوجود آورد. در آغاز این سه رشته به صورت بالقوه غیر قابل تشخیص
بودند. و هیچ برنامه ی سلسله واری وجود نداشت .
در زمان بین جنگ جهانی اول و دوم تعدادی از لابراتور ها تحقیق را روی بیو
فیزیک و فیزیک پزشکی عهده دار شدند. اما تنها یک آزمایشگاه یک ایده ی منسجم
را ارایه داد . در سال 1921 Oswalt در فرانکفورت آلمان موسسه ای را پایه
گذاری کرد که موضوعات فیزیک را در پزشکی بررسی می نمود .اعضای این انجمن می
کوشیدند تا تاثیر تشعشع را بر عناصر زیستی بیابند. موسسه ی Oswalt و
دانشگاه فرانکفرت به سرعت رشته ی بیوفیزیک را تا مقطع دکترا راه اندازی
کردند. دروس آنها شامل اثر اشعه ی X بر روی بافت و خا صیت الکتریکی بافت
بود. اساتید دانشگاه و محققین و دستیاران و تکنسین شامل 20 نفر بودند.
پیرو جنگ جهانی دوم مجری کمییته حوزه های مختلف پزشکی و مهندسی و زیست را
با یکدیگر ترکیب کردند و دانس فیزیک پزشکی در سال 1943 در آلمان پایه گذاری
شد.
5 سال بعد اولین کنفرانس مهندسی در پزشکی و زیست در آمریکا برگزار شد که تحت حمایت انجمن مهندسی برق و الکترونیک در آمریکا بود.
در این نشست کوچک تقریبا 20 صفحه به حاضرین جلسه که تعدادشان کمتر از 100
نفر بود تقدیم شد موضوع مورد برسی پیرامون یونیزاسیون توسط اشعه و مفهوم آن
بود.
در سال 1985 کنفرانس بر پایه ی استفاده از کامپیوتر در پزشکی و زیست بود . در سال 1961 جمعییتی نزدیک به 3000 نفر شرکت کردند.
در سال 1983 نخستین بیمار تحت عمل جراحی قلب مصنوعی قرار گرفت و 192 روز
زنده ماند.در سال 1988 تلمبه ی تنظیم کننده ی قلب ساخته شد .در سال 1993
اولین پای الکتریکی ساخته شد. پایی که با استفاده از سیستم بادی و کنترلهای
ریزپردازنده، سرعت قدم زدن فرد را دریافته و محفظه های بادی خود را به
نحوی تنظیم میکند که به طور طبیعی به جلو عقب حرکت کرده و مانع از لنگیدن
فرد میشود. و اکنون دانشمندان مهندسی پزشکی به یاری متخصصان رشتههای مرتبط
تلاش میکنند تا چشم مصنوعی، کلیه مصنوعی یا رگ مصنوعی را اختراع کنند.
در ایران این رشته در چهار گرایش بیو الکتریک ، بیو مکانیک ، بیومواد,مهندسی پزشکی بالینی ارایه می شود .
