معرفی رشته فیزیک(تمام گرایش ها)
فیزیک علم زندگی و اصلا علم حیات است
رشته فیزیک در حد لیسانس عبارت است از فیزیک دبیرستانی به اضافه فیزیک قرن بیستم . از سوی دیگر می‌توان گفت که فیزیک در حد لیسانس مفاهیم فیزیکی دبیرستانی را عمیق‌تر کرده و طرز برخورد با مسائل فیزیکی را آموزش می‌دهد».
گرایشهای مقطع لیسانس
رشته فیزیک در دوره کارشناسی دارای 5 گرایش اتمی مولکولی ، هسته‌ای ، حالت جامد ، هواشناسی و نجوم است (البته فیزیک دارای گرایش دبیری نیز هست که ما در اینجا به بررسی آن نمی‌پردازیم چرا که گرایش دبیری به عنوان یک گرایش تخصصی در علم فیزیک مطرح نمی‌باشد) که تعداد واحدهای تخصصی هر یک از این گرایش‌ها در دوره کارشناسی بسیار محدود است و به همین دلیل گرایشهای فوق در این دوره تفاوت محسوسی با یکدیگر ندارند.
برای اطلاع
هرچه بیشتر به معرفی اجمالی هر یک از گرایشهای این دوره می‌پردازیم.
گرایش اتمی – مولکولی
فیزیک اتمی- مولکولی که مربوط به فیزیک جدید است از زمانی متولد شد که دانشمندان متوجه شدند کوچکترین جزء در طبیعت اتم نیست بلکه اتم از اجزای کوچکتری به نام الکترون‌ها و هسته تشکیل شده است. یعنی اتم از هسته‌ای تشکیل شده است که الکترون هایی در اطراف آن می‌گردند.
دکتر منیژه
رهبر استاد فیزیک دانشگاه تهران در ادامه سخنان خویش می‌گوید: «در این میان فیزیک
اتمی به بررسی نقل و انتقال‌های الکترون‌های اطراف هسته می‌پردازد و خواص آنها را
مورد بررسی قرار می‌دهد. یعنی ما در فیزیک اتمی کاری به این نداریم که هسته از چه
تشکیل شده است بلکه هسته برایمان مرکزی با بار مثبت است و بیشتر توجه ما
جلب الکترون‌های اطراف هسته میشود».
دکتر هوشنگ
روحانی‌زاده استاد فیزیک دانشگاه تهران نیز در معرفی فیزیک اتمی می‌گوید: «اگر ما
بپذیریم که در کل، علم فیزیک به دو بخش دنیای بزرگ و دنیای کوچک تقسیم میشود.
دنیای بزرگ فیزیک ، مربوط به دنیای روزمره است و در آن حرکت اتومبیل‌ها، موشک،
ماهواره و در کل تمام حرکاتی که می‌بینیم مورد بررسی قرار می‌گیرد، فیزیک اتمی به
دنیای بی‌نهایت کوچک‌ها برمی‌گردد چرا که ما در فیزیک‌اتمی به بررسی ساختار ذره‌ای
به نام اتم می‌پردازیم و این که اتم چگونه تشکیل شده و چه ویژگی‌هایی دارد؟»
گرایش فیزیک
هسته‌ای
دکتر رهبر
در معرفی فیزیک هسته‌ای می‌گوید: «در فیزیک هسته‌ای، خود هسته، مورد مطالعه قرار
می‌گیرد یعنی متخصصان و دانشمندان بررسی می‌کنند که هسته از چه تشکیل شده و چه
نیروهایی بین اجزای هسته حکمفرما است و در نتیجه واکنش‌های انجام شده، چقدر انرژی
آزاد می‌گردد؟»
دکتر دویلو
نیز در معرفی این گرایش می‌گوید: « انرژی هسته‌ای و رادیوایزوتوپ ها مسائلی هستندکه در فیزیک هسته‌ای
مورد بررسی قرار می‌گیرد».
فیزیک حالت جامد
گرایش حالت
جامد مربوط به سیستم‌های بس ذره‌ای مخصوصا جامدات است.
سامان مقیمی
عراقی در ادامه می‌گوید: «ابتدایی‌ترین کار در این گرایش بررسی بلورهای جامدات و خواص اپتیک
ی ، مکانیک ی، الکتریکی و صوتی امواج ی است که در آن منتشر میشود که این بررسی
منجر به پدیده‌های مختلفی مثل ابر رسانایی، نیم رسانایی و یا پخش و انتقال گرما می‌گردد.»
دکتر پروین
نیز می‌گوید: «مطالعه دانش مربوط به کریستال‌ها و ویژگی‌های فیزیکی آنها به گرایش
حالت جامد بر می‌گردد.»
گرایش هواشناسی
دو گرایش نجوم
هواشناسی بسیار محدودتر از سه گرایش اتمی – مولکولی، هسته‌ای و حالت جامد
ارائه میشود. برای مثال در سال تحصیل 79-78 گرایش هواشناسی تنها در دانشگاه
هرمزگان ارائه شده و گرایش نجوم اصلا ارائه نشده است.
اما در
معرفی این گرایش سامان مقیمی عراقی می‌گوید:
«گرایش
هواشناسی ، اطلاعات پایه‌ای و متنوعی درباره انواع پدیده‌های جوی و برخورد علمی با
آنها ارائه می‌دهد و همچنین با مطالعه دینامیک وضعیت هوا می‌توان بررسی
کرد که شرایط هوا چگونه تغییر کرده و چه پارامترهایی برای ایجاد این تغییر لازم
است؟»
گرایش نجوم
سه بخش اصلی
این گرایش را نجوم رصدی، اخترشناسی و کیهان‌شناسی تشکیل می‌دهد.
سامان مقیمی
عراقی در ادامه می‌گوید: «در بخش نجوم که جنبه مشاهداتی دارد، پدیده‌های مختلف
نجومی را رصد و ثبت کرده و سپس از آنها عکس گرفته و طیف آنها را می‌سنجد.
در اخترشناسی
جنبه نظری دارد وضعیت ستارگان مورد مطالعه قرار می‌گیرد یعنی بررسی میشود که هر ستاره در چه مرحله‌ای قرار دارد
و چه اتفاقاتی برایش رخ می‌دهد؟
بخش کیهان‌شناسی
با این که زیاد جنبه نجومی ندارد اما به هرحال پیشرفتش را مدیون علم نجوم است. به
این معنی که مدل‌های مختلف کیهان‌شناسی باید با داده‌های رصدی مطابقت کند.» گفتنی
است که این کیهان‌شناسی به صورت کلاسیک به چگونگی ایجاد جهان و تشکیل ساختارهای کهکشانی مانند خوشه‌ها و
ابر خوشه‌ها می‌پردازد.
طول دوره تحصیل
طول دوره : طول متوسط
دوره کارشناسی فیزیک چهار سال و شامل 8 نیسمال ( با 17 هفته فعال) میباشد. هر واحد
نظری بمدت 17 ساعت در طول ارائه میشود.
هر واحد
عملی فیزیک در حداقل34 ساعت ارئه میشود منتهی به علت کیفیت خاص برخی از آزمایشهای
فیزیک که نیاز بمدت زیادتری دارد توصیه میشود دروس عملی فیزیک در 11 جلسه سه ساعتی
ارائه شوند- مسلماً این جلسات حداقل سه ساعتی با دو آزمایش بسته به نوع آزمایش
اجرا خواهد شد.
تعداد واحدها
تعداد
کل واحد های درسی کارشناسی فیزیک و کارشناسی دبیری فیزیک بشرح زیر میباشد.
دروس
عمومی 20
دروس
پایه 33
دروس
تخصصی : الزامی 39
دروس
تخصصی: انتخابی 18
دروس
گرایشی 9
دروس
اختیاری 12
جمع 131
دروس
کارشناسی دبیری فیزیک
دروس
عمومی 20
دروس
پایه 33
دروس
تخصصی : الزامی 39
دروس
تخصصی: انتخابی 9
دروس
گرایشی 24
دروس
اختیاری 6
جمع 131
نقش و توانایی یا کارایی
نقش و توانائی
فارغ
التحیصلان کارشناسی فیزیک بسته به نوع کارشناس بطورعام میتواند جوابگوی نیازهای و
موارد زیر باشند:
الف:
حراز آمادگی برای ادامه تحصیل و تحقیق در مقاطع و مراحل بالاتر در رشته فیزیک و
سایر رشته های فنی و علوم پایه
ب: کسب
قابلیت های نظری و علمی لازم جهت رفع نیازهای تخصصی صنایع و حل مشکلات فنی مربوط
به تکنولوژی نوین و مراکز پژوهشی در حد کارشناسی
ج: رفع
نیازهای آموزش و پرورش برای تدریس کلیه دروس فیزیک دوره های مختلف متوسطه و مراکز
تربیت معلم.
ه: نقش
اصلی در احراز و انتقال تکنولوژی نوین
